-
1 батыру ып алу
окуна́ть -
2 батыру
суга батыру — топи́ть; потопи́ть; утопи́ть в воде́; погружа́ть/погрузи́ть в во́ду
былчыракка батыру — всего́ замара́ть гря́зью
тиргә батыру — вогна́ть в пот
кайгыга батыру — поверга́ть/пове́ргнуть в го́ре (тоску́)
2) вонза́ть, вогна́ть, втыка́тьтешләрен батыру — вонза́ть зу́бы (о ком-л.)
хәнҗәр батыру — вонза́ть кинжа́л
көрәкне җиргә батыру — втыка́ть лопа́ту в зе́млю
кадакны батыру — вогна́ть гво́здь ( в дерево)
3) перен. предава́ть/преда́ть (других, чтобы спасти, возвеличить себя или укрепить своё положение) || преда́тельствобашканы батырып, үзеңне коткару — предава́я други́х, спасти́ себя́
4) перен. пря́тать, укрыва́ть || укрыва́ние; укрыва́тельствоурланганны батыру — укрыва́ть кра́деное
5) в знач. нареч. батырып во всю мощь, в упо́рбатырып карау — смотре́ть в упо́р, во все глаза́
батырып эшләү — рабо́тать во всю мочь
батырып әйтү — сказа́ть в упо́р, пря́мо в глаза́
•- батырып кидерү
- батырып кию -
3 тир
I сущ.пот, испа́ринатир тамчылары — ка́пли по́та
- тир чиретирең аккан җирнең кадере — дорога́ земля́, кото́рую поли́л по́том
- тир алу
- тир бизе
- тир кату
- тир тозы
- тир хастасы
- тир хастәсе
- тиргә бату
- тиргә төшү
- тиргә батыру
- тиргә төшерү••тир белән табу — зараба́тывать/зарабо́тать трудо́м
тир салу (түгү) — вложи́ть пот; пролива́ть/проли́ть пот; кропи́ть по́том
II сущ.тир түгеп — в по́те лица́
тирда ату — стреля́ть в ти́ре
-
4 тырнак
сущ.1) ко́готь, но́готьтырнак кисү — острига́ть но́гти
тырнак үстерү — расти́ть но́гти
2)а) ко́готь, ко́гти; когото́к, коготки́тырнагын батырды — вонзи́л ко́гти
б) перен. ко́гти (в знач. жесто́кая власть, тирани́я)ачлык тырнагында — в когтя́х го́лода
3) перен. об острых деталях, заострённых предметах рога́тка, рогу́лька; у́сик, шпи́лька, чека́ и т. п.4) ко́шка (устройство для лазания на столбы, на гору и т. п.)аягына тырнак киеп — наде́в на́ ноги ко́шки
5) лингв. кавы́чка, кавы́чкитырнаклар эчендә — в кавы́чках
•- тырнак тәпи
- тырнак уты••тырнак астына алу — захва́тывать/захвати́ть, подчиня́ть/подчини́ть под свою́ власть
тырнак (тырнагы и т. п.) — астында под (жесто́кой) вла́стью (у кого-л.)
тырнак астыннан кер эзләү (табу) — разузнава́ть/разузна́ть подного́тную; разузнава́ть (знать) скры́тые грехи́, изъя́ны и т. п. (у кого-л.)
тырнак (тырнагын) батыру — вонза́ть ко́гти прям. и перен.;
тырнак башы (карасы, очы) кадәр (хәтле, чаклы) дә — ни мале́йшей (ни с кра́пинку; ни ка́пли; ни чу́точку)
тырнак очы кадәр дә гаебе юк — ни мале́йшей вины́ его́ нет
тырнак очы белән дә тимәү (чиертмәү) — не тро́гать/тро́нуть и па́льцем
тырнак тирләтү — си́льно пристыди́ть (букв. поте́ть от стыда́ до ногте́й)
-
5 чумыру
См. также в других словарях:
йоту — 1. Тел һәм йоткылык мускулларының хәрәкәте белән азык, эчемлек һ. б. үңәч аша үткәрү 2. Үзенә алу, сеңдерү. күч. Бик тырышып, мавыгып өйрәнү, үзләштерү тур. 3. Үз эченә суыру, батыру. күч. Нәр. б. эченә кереп юкка чыгу, икенче бер хәлгә килү тур … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
суыру — (СУЫРТУ) (СУЫРГЫЧ) (СУЫРТКЫЧ) – I. 1. Һава агымы белән эчкә тартып алу 2. Иренне кыскан килеш әз әзләп алу, эчү. Авызга кабып, суыргандай, имгәндәй итү (бармакны һ. б.). Организмдагы кан, сүл һ. б. ш имгечләре белән эчү, эчкә алу (бөҗәкләр,… … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
чабу — I. ф. 1. Үлән яки игенне чалгы яки чапкыч машина белән кистерү 2. Нин. б. үткен нәрсә белән кисү, кистерү. кисеп өзү. Берәр корал белән вак кисәкләргә бүлү, аеру, кисү 3. Нәр. б. кисәген, катлавын вату (балта, лом һ. б. белән). (Күмер, руда, таш) … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
чумыру — 1. Нин. б. сыек яки сибелүчән әйберне күп итеп сосып алу. күч. Нәр. б. бик күп итеп алу; бик күп итеп үзләштерү 2. Батыру егет ташны су төбенә чумырган 3. күч. Нәрсәгә дә булса тиендерү; нәрсәне дә булса мул бирү бәхеткә чумырыр … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
қарулы арандатушылық — (Вооруженная провокация; лат. provocatio – шақыру) басқыншы елдің шектеулі күштерінің жағдайды шиеленістіруге тырысуы, қарулы қақтығыс немесе соғысты бастау, басқа мемлекет тің ішкі істеріне араласуды ақтау мақсатында алдын ала жоспарланған және… … Казахский толковый терминологический словарь по военному делу
арнайы мақсаттағы десант — (Десант специального назначения) қарсылас қорғанысына ішкерілей еніп диверсиялық және барлаушылық сипаттағы міндеттерді орындау үшін оперативтік бірлестіктің басшылығы қолданатын десант. Оның міндеттері: қарсыластың маңызды объектілерін өртеп… … Казахский толковый терминологический словарь по военному делу